Stoppen met roken is een moedige en nodige onderneming voor ieder van ons die verslingerd is aan de tabak en sigaretten. "Roken is dodelijk": elke roker leest het op de sigaretten of tabakspakjes die ze kopen, openen en weggooien – en toch kunnen rokers niet zo maar stoppen. Roken is verslavend en daar knelt de schoen. Onderschat de psychologische component van verslavingen niet en zeker ook niet de "steun" en structuur die sigaretten emotioneel bieden aan verslaafde rokers. Roken kan een plezier worden, een gestolen geneugte en "verzetje": daar wordt over het algemeen weinig aandacht aan gegeven bij andere "stoppen met roken" brochures en tips. We proberen met deze tips iets minder orthodoxe adviezen en belangrijke punten te onderstrepen – met de boodschap dat de deuren van de apotheek altijd openstaan voor hulp, een luisterend oor en begeleiding.

• De eerste stap richting succesvol stoppen met roken is willen stoppen met roken. Dit klinkt misschien logisch, of raar, maar dit is essentieel: een roker die een stoppoging onderneemt maar dit eigenlijk helemaal niet wilt, is gedoemd om te falen. We hebben het hier niet over wilskracht in de zin van standvastigheid en discipline, maar de pure emotionele wil en wens om niet langer te roken.  
• Je moet willen stoppen met roken omdat stoppen anders alleen maar als ontriefde tegenslag zal voelen. Je zal je voelen alsof je jezelf iets leuks ontzegt – als een kind dat gestraft is, zonder reden. Je zal je pleziertje kwijt zijn en onbevredigd blijven sukkelen met (ongezonde en) ontoereikende vervangingsmiddelen.

Het helpt om na te denken over wat roken eigenlijk is, voor jou. Meer dan je zou denken, gaat het niet om de sigaret, de nicotine of de fysieke handeling van het roken. Roken is een afleiding, roken is een pauze en vaak wordt een sigaret roken gezien als stress-bestrijdend of –verlichtend (terwijl het, eigenlijk, net de oorzaak van stress of een gebrek aan controle kan zijn). Roken kan gezien worden als gezellig, of net een momentje voor jou alleen. Een moment van steun, even "je hoofd leeg maken". Geen van deze associaties of zaken vallen of staan bij het inhaleren en uitademen van nicotinedamp. De kracht ligt net aan de associaties en de macht die we leggen bij het ritueel van het roken en de sigaret.

Hoe gaat het in je leven? Ervaar je veel onrust, kan stress je overrompelen, zit je met kopzorgen of eenzaamheid, saaiheid zelfs – of worstel je met controledrang? Dat zijn zaken die dieper liggen dan de fysieke handeling van het roken. Roken lost ze niet op. Sterker nog, roken leidt je alleen maar af van de wortels van deze problematieken. 

Roken beperkt mensen. Je fysieke gezondheid leidt er onder en ook sociaal raak je meer en meer geïsoleerd. Welke roker heeft zich niet afgezonderd van een gesprek of een gezellige tafel, om buiten snel even één op te steken? Welke roker heeft niet al tandenbijtend tijdens een lezing, les of voorstelling zich afgevraagd wanneer de pauze nu is zodat ze naar buiten kunnen? Roken beheerst je leven meer dan je denkt. Je fysieke gezondheid, sociale omgeving, smaakbeleving en innerlijke rust leiden eronder. Stoppen zal je werkelijk alleen maar bevrijding geven. Hoe pak je dat dan aan?
 

• Denk diep en kwetsbaar na over je rookgewoontes en kom tot het besef van wat je je lichaam en geest aandoet. Denk daarna na over wat roken voor jou betekent, welke macht en invulling je aan de sigaretten geeft en denk na over hoe je dit aanpakt en zinvoller vervangt.
• Prik een stopdatum. Dit hoeft niet onmiddellijk te zijn, het kan even goed 2 à 3 weken in de toekomst liggen. Gebruik die resterende tijd om na te denken, je voor te bereiden en stilaan je mentale rust te dissociëren van de fysieke handeling van het roken.  
• Schrijf tijdens de voorbereidingsweken elke dag een voordeel van stoppen met roken op. Dit kunnen kleine concrete dingen zijn, zoals "ik zal minder benauwd zijn wanneer ik de boodschappen binnendraag" en "ik moet 's winters niet meer de koude in voor in de wind te gaan roken". Maak het zo concreet en visueel mogelijk. Abstracte zaken werken gevoelsmatig meestal niet zo goed.  
• Denk na over de angsten die je hebt over stoppen & over de zaken die je denkt dat je zal missen. Schrijf deze op en kijk op welke manier je ze kan vervangen of aanpakken.
• Begin een beweeg- en sportroutine die gepast is voor jou niveau, als je dat niet al doet. Sporten en bewegen maken endorfines en andere gelukhormonen vrij in ons brein en lichaam, dit zal het "te kort" dat je hebt door een gebrek aan nicotine (dit duurt niet lang) voor een deel compenseren.

Besef dat de eerste paar dagen van het stoppen het ergste zijn. Mensen zijn gewoontedieren en "ontregeld" worden in onze routines of associaties is voor niemand plezant. Denk aan je voorbereiding, probeer je routine wat om te gooien (ga bijvoorbeeld wandelen tijdens je pauzes op het werk) en vul je avonden en weekenden iets anders in: hoe minder "familiaire" momenten die automatisch ingevuld werden met een sigaret, hoe beter.

Zoek een soort vervanging, maar wees voorzichtig. Dit kunnen suikervrije muntjes zijn, noten, druiven of andere kleine knabbelstukjes fruit, glazen water, thee. Zorg vooral dat je iets te doen hebt wanneer de "rookdrang" zich opdringt: ga wandelen, dans, spring rond, ga de deur uit, maak een tekening, doe 15 jumping jacks. Iets anders om je zinnen op te zetten om je door het "craving" moment heen te helpen. Besef tijdens deze momenten ook dat die benijpende "craving" normaal is en dat je iets erg goed aan het doen bent. Zit even met het moment, adem een paar keer diep in en uit en bevat dat jij in controle bent over je eigen lichaam en rust. Adem jezelf kalm en laat toe te voelen dat je het moeilijk hebt: dit is normaal en geen reden tot paniek. Beslis na dit ademmomentje wat je gaat doen en begin aan je activiteit.

Moest je poging mislukken, is dit niet erg. De wil is er. Saboteer jezelf niet met gedachten "dat alles nu voor niets geweest is" en probeer het snel opnieuw. Er bestaan boeken, psychologische begeleiding en hulpmiddelen voor te stoppen met roken: je kan het, sowieso.